Łuszczyca jest przewlekłą chorobą niezakaźną, dermatozą, atakującą głównie skórę. Obecnie przyjmuje się autoimmunologiczny charakter tej choroby. Zazwyczaj łuszczyca objawia się powstawaniem czerwonych, nadmiernie suchych, uniesionych plam nad powierzchnią skóry – tzw. grudek, które łączą się ze sobą tworząc płytki nazębne. Grudki te są z natury miejscem przewlekłego stanu zapalnego i nadmiernej proliferacji limfocytów, makrofagów i keratynocytów skóry, a także nadmiernej angiogenezy (powstania nowych małych naczyń włosowatych).
Występuje z równą częstotliwością u mężczyzn i kobiet i trwa latami z naprzemiennymi okresami nawrotów i remisji. Jest to jedna z najczęstszych, trudnych w leczeniu i często ciężkich dermatoz.
Co to jest łuszczyca?
Łuszczyca jest szeroko rozpowszechnioną przewlekłą chorobą skóry charakteryzującą się monomorficzną wysypką w postaci płaskich grudek, które mają tendencję do zlewania się w duże płytki, które szybko pokrywają się luźnymi srebrzystobiałymi łuskami.
Łuszczyca charakteryzuje się okresami pogorszenia (nawrotów) i tymczasowego dobrego samopoczucia, gdy objawy choroby stają się mniej nasilone. Choroba ta nie jest zakaźna i pacjent nie stanowi zagrożenia dla innych. Ponieważ pojawienie się łuszczycy nie jest związane z mikroorganizmami.
Podstawowym elementem łuszczycy jest pojedyncza różowa lub czerwona grudka, pokryta dużą liczbą luźnych srebrzystobiałych łusek.
Z reguły łuszczyca nie zakłóca normalnego rytmu życia chorego. Jedyną niedogodnością jest łuszczenie się i procesy zapalne na skórze. Niestety nie da się wyleczyć tej choroby, ale całkiem możliwe jest zatrzymanie jej rozwoju lub zapobieganie nawrotom. Aby to osiągnąć, wystarczy przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza i poddać się systematycznemu leczeniu w szpitalu.
Czy łuszczyca jest zaraźliwa?
Łuszczyca absolutnie nie jest zaraźliwa. Nie odnotowano ani jednego przypadku przeniesienia choroby z osoby na osobę. Czynnikami sprawczymi choroby nie są infekcje i drobnoustroje, które są potencjalnie niebezpieczne dla innych, ale leukocyty wytwarzane przez organizm pacjenta.
Osoba zdrowa nie może zarazić się łuszczycą od pacjenta. Łuszczyca nie jest przenoszona:
- W przypadku kontaktu ze skórą, poprzez używanie z pacjentem tych samych artykułów gospodarstwa domowego (pościel, ręczniki, naczynia).
- Przez ślinę, pot.
- Seksualnie.
- Kiedy opiekujesz się chorymi.
- Przez krew.
Klasyfikacja
Eksperci wyróżniają dwie formy:
Niekrostkowa postać łuszczycy
Co to jest? Ta postać choroby różni się od innych stabilnym przebiegiem. Niekrostkowa postać łuszczycy charakteryzuje się uszkodzeniem niemal całej powierzchni ciała. Ten typ obejmuje:
- łuszczyca erytrodermiczna
- wulgarne, zwyczajne lub tabula.
Zwykła łuszczyca występuje dość często; aż 90% chorych na łuszczycę to pacjenci z wulgarną postacią tej choroby.
Erytrodermia łuszczycowa jest poważną chorobą, która często prowadzi do zgonu - śmierci pacjenta. W przypadku choroby dochodzi do naruszenia funkcji termoregulacji, a funkcja barierowa skóry jest zmniejszona.
Krostkowa
- tło krostkowe Zumbusch lub uogólnione krostkowe
- palmoplantaris (łuszczyca krostkowa kończyn, przewlekła uporczywa krostkowica dłoni i stóp)
- Pierścieniowo krostkowa
- dłoniowo-podeszwowy
- liszajec łuszczycowy opryszczkowaty
| Etap łuszczycy | Procent uszkodzeń |
| Lekki | dotyczy to mniej niż 3% skóry |
| Średnia | 3-10% skóry pokryte jest blaszkami łuszczycowymi |
| Ciężki | występują zmiany w stawach lub zajęte jest więcej niż 10% skóry. |
Jak zaczyna się łuszczyca: pierwsze oznaki
W większości przypadków identyfikacja łuszczycy jest dość prosta, ponieważ choroba nie jest podobna do innych patologii skóry. Wysypki alergiczne mają mniejszą kalibrację w porównaniu do plam łuszczycowych, a historia choroby pokazuje, że pacjenci praktycznie nie cierpią na obrzęki skóry, jak w przypadku alergii
Początkowe objawy i oznaki łuszczycy różnią się głównymi cechami, na których lekarz będzie polegał podczas stawiania diagnozy:
- pojawienie się ograniczonej różowej plamki o różnej intensywności;
- swędzenie skóry w obszarze zmian łuszczycowych;
- złuszczanie dużych ilości naskórka o różnej wielkości;
- charakterystyczny białawy kolor łuszczenia;
- pojawienie się zgrupowanych białawych lub szarych strupów, które nie wykraczają poza granice plamki łuszczycowej;
- sucha skóra.
Łuszczyca charakteryzuje się trzema charakterystycznymi cechami:
- „Efekt plamy stearynowej”. Podczas skrobania płytki nazębnej łatwo odklejają się małe i przezroczyste łuski.
- „Efekt filmu terminala”. Jeśli usuniesz łuski, skóra w tym obszarze będzie cienka, błyszcząca i czerwona.
- „Efekt krwawej rosy”. Po zeskrobaniu na skórze pojawiają się maleńkie kropelki krwi.
Przyczyny
Eksperci nie są w stanie wskazać dokładnego i jedynego winowajcy choroby, jednak powtarzane badania pokazują, że choroba ma charakter autoimmunologiczny, co oznacza, że jest zależna od funkcjonowania układu odpornościowego.
Z nieznanego powodu komórki odpornościowe, mające na celu ochronę organizmu przed zmianami złośliwymi oraz uszkodzeniami bakteryjnymi i wirusowymi, przenikają do górnych warstw skóry i wytwarzają substancje wywołujące proces zapalny. Efektem tego działania jest proliferacja – przyspieszony podział komórek skóry.
Według innej teorii łuszczyca rozwija się w wyniku zakłócenia cyklu życiowego keratynocytów.
Możliwe przyczyny łuszczycy:
- Dziedziczność. Według najnowszych danych naukowców łuszczyca zaliczana jest do dermatoz genotypowych z dominującym sposobem przenoszenia.
- Naruszenie metabolizmu lipidów, białek i węglowodanów. W przypadku podejrzenia łuszczycy skóry często dochodzi do zmian w tych profilach krwi, co przyczynia się do rozwoju patologii układu krążenia, zaburzeń endokrynologicznych i zespołu metabolicznego.
- Obecność przewlekłego ogniska zakaźnego w organizmie. Podczas badania płytek łuszczycowych często wykrywa się florę paciorkowcową. Na występowanie nieprawidłowości genetycznych mogą mieć wpływ infekcje wirusowe i bakteryjne, na przykład zapalenie migdałków, grypa.
- Warunki klimatyczne – sucha i upalna pogoda może wpływać na rozwój łuszczycy, nasilać objawy skórne lub wręcz je osłabiać;
- Lęk lub stres – jak wspomniano powyżej, nadmierny stres bezpośrednio wpływa na przebieg choroby łuszczycowej;
- Uszkodzenie skóry - rany ułatwiają infekcję, co prowadzi do zatrucia organizmu w wyniku procesów zapalnych, dlatego pojawienie się łuszczycy może powodować niewielkie uszkodzenia, ale pod warunkiem, że występują współistniejące choroby;
- Infekcje - ogniska łuszczycy mogą być spowodowane obecnością patogennych ropnych obszarów zapalnych, szczególnie w przypadku patologii w dzieciństwie.
Jedna z teorii sugeruje istnienie dwóch wariantów choroby:
- Łuszczyca typu I – dziedziczy się w obecności czynnika odpornościowego, na tę postać cierpi ponad 60% wszystkich pacjentów do 30. roku życia, rokowanie jest dobre, leczenie prowadzi się do końca życia.
- Łuszczyca typu II – występuje częściej po 45. roku życia, nie wiąże się z zaburzeniami pracy układu odpornościowego, najczęściej atakuje płytki paznokciowe i stawy.
Objawy łuszczycy
Łuszczyca skóry może rozwinąć się w każdym wieku. Ale często pierwszy przypadek jego manifestacji występuje u młodych i dorosłych osób w wieku od 18 do 40 lat. Nie ma różnic ze względu na płeć. Mężczyźni i kobiety cierpią na tę chorobę z równą częstotliwością.
| Objawy grudek łuszczycowych | |
| Formularz | okrągły |
| krawędzie | jasne |
| Kolor | gorący róż lub czerwień |
| Kolor skali | srebrno-biały |
Pierwsze wysypki z reguły powstają w miejscu ran, zadrapań, odmrożeń, oparzeń i na obszarach ciała stale narażonych na tarcie. Mogą swędzić, ale nie jest to główny objaw.
W zależności od cech wysypki dzieli się następujące formy łuszczycy:
- Łuszczyca punktowa – wielkość elementów jest mniejsza od główki szpilki.
- Łezkowate – grudki mają kształt łezki i osiągają wielkość ziarenka soczewicy.
- W kształcie monety - blaszki dorastają do 3-5 mm i mają zaokrąglone krawędzie.
Formy wysypki wyróżniają się również wtedy, gdy jej elementy wyglądają jak pierścienie, łuki i girlandy, mapy geograficzne o postrzępionych krawędziach.
Ogólny obraz kliniczny i objawy łuszczycy różnią się znacznie w zależności od stadium choroby. Dermatolodzy wyróżniają 3 etapy, które rozwijają się sekwencyjnie:
- Postępowy. Stale pojawiają się nowe zmiany skórne, a także aktywne rozprzestrzenianie się istniejących blaszek z silnym łuszczeniem i swędzeniem.
- Stacjonarny. Wzrost grudek na ciele zatrzymuje się nieznacznie, nie pojawiają się nowe formacje, ale na powierzchni skóry, w pobliżu blaszek, pojawiają się pogrubione fałdy.
- Regresja. Nie obserwuje się rozprzestrzeniania się choroby i wzrostu łuszczenia. Gdy objawy łuszczycy ustępują, na ciele pozostają obszary o znacznej pigmentacji.
Naprzemienność tych etapów powoduje falowy charakter nawrotów i remisji. U jednego pacjenta mogą występować różne stadia choroby w różnych obszarach skóry.
Początki łuszczycy objawiają się pojawieniem się grudek, które są małymi, łuszczącymi się guzkami. Mają ciemnoróżową barwę, są gęste w dotyku i wystają nieco ponad powierzchnię skóry.
Pierwszą oznaką łuszczycy może być pojawienie się wysypki na obszarach ciała, które są najbardziej narażone na tarcie, a skóra w tych obszarach jest sucha. Oto miejsca:
- dłonie lub łokcie;
- pod kolanami;
- golenie;
- boczne części dolnej części pleców;
- fałdy pachwinowe;
- oskalpować.
Początkowy etap łuszczycy na skórze jest ledwo zauważalny i nie powoduje dyskomfortu dla pacjenta. Ale wczesne leczenie pomoże uniknąć ciężkich postaci tej choroby, w których dotknięte są paznokcie dłoni i stóp, powierzchnie śluzowe, a następnie ludzkie stawy.
Według statystyk blaszki łuszczycowe najczęściej lokalizują się:
- na zewnętrznej powierzchni stawów;
- na plecach i brzuchu;
- z przodu ud i przedramion.
Różni się to od egzemy, w której wysypka wpływa na wnętrze kończyn i fałdy między palcami.